“Ακόμα και η πιο ευφυής προπαγανδιστική τεχνική δεν θα φέρει αποτέλεσμα εκτός αν μια ουσιώδης αρχή βρίσκεται συνεχώς στο μυαλό – (η προπαγάνδα) πρέπει να περιορίζεται σε ορισμένα σημεία μόνο και να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά.” ~ Γιόζεφ Γκαίμπελς
Κάντε ένα πείραμα. Μην δείτε ειδήσεις και πρωινάδικα για δύο μέρες. Θα συνειδητοποιήσετε πως θα έχετε ηρεμήσει, πως δεν είστε πλέον τόσο εξαντλημένοι ψυχολογικά, πως θα σταματήσετε να είστε συνεχώς εκνευρισμένοι και καταθλιπτικοί.
Η ουσία βρίσκεται στο γεγονός πως παρακολουθείτε τις ειδήσεις που σας ταΐζουν, σε τακτική βάση! Εκνευρίζεστε, φωνάζετε και κανένας φυσικά δεν σας ακούει. Πιθανώς, δεν πιστεύετε πλέον τίποτε από αυτά που σας λένε, όμως δεν συνειδητοποιείτε πως αυτά που σας λένε συγκρούονται στο επίπεδο των ιδεών με αυτά που ξέρετε και πιστεύετε. Πάρτε για παράδειγμα το πετυχημένο ψευτοδίλημμα, "ευρώ ή δραχμή και χρεωκοπία", ή εκείνο το αμίμητο "είναι καλύτερο να μείνουμε στο ευρώ, έστω και με κόστος την εθνική μας ανεξαρτησία, την οποία είχαμε εκχωρήσει ούτως ή άλλως"... Δεν τα πιστεύετε, αλλά μήπως έχουν και δίκιο; Πού το ξέρουμε εμείς;
Όλα αυτά και κάποια άλλα τα ακούτε να επαναλαμβάνονται καθημερινά. Εκεί βρίσκεται και η επιτυχία της όλης επιχείρησης. Η επανάληψη των πληροφοριών αντικαθιστά τις αρχικές μνήμες με νέες και συχνά με ψεύτικες μνήμες. Το διάσημο βιβλίο 1984 του Τζωρτζ Όργουελ εξηγεί αυτή τη διαδικασία της αντικατάστασης πραγματικών αναμνήσεων από μηντιακές κατασκευασμένες αναμνήσεις. Όταν κάποιος υπόκειται σε αυτές, του είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να σκεφτεί έξω από τα πλαίσια που του επιβάλλονται. Να σκεφτεί δηλαδή "έξω από το κουτί". Η παγίδα σε αυτό το σημείο έγκειται στο γεγονός πως όταν οι άνθρωποι επιχειρούν να σκεφτούν έξω από το κουτί, πέφτουν θύματα μιας άλλης παράλληλης προπαγάνδας που αλλοιώνει κάποιες άλλες μνήμες τους και η οποία επιτυγχάνει ακριβώς το ίδιο αποτέλεσμα.
Αυτό που βλέπουμε σήμερα στα ΜΜΕ είναι κυρίως ιστορίες για τη Βουλή, τους βουλευτές και τους πολιτικούς μας, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την οικονομία, που είναι γεμάτες με παραπληροφόρηση, με μια νέα ερμηνεία της ιστορίας και με μια παράλειψη σημαντικότατων λεπτομερειών. Η μόνος πραγματικός μπούσουλας που έχουμε σε αυτό το εχθρικό για τη λογική μας περιβάλλον είναι μερικά από τα καλύτερα εργαλεία μας: Η Ιστορία, η Κοινωνιολογία, η Κοινή Λογική και τα βασικά Μαθηματικά και Οικονομικά. Η δε Ιστορία είναι ο καλύτερος οδηγός μας, καθώς το παρελθόν φωτίζει το μέλλον. Όλα όσα βλέπουμε σήμερα, έχουν επαναληφθεί με χαμηλότερη ένταση στο παρελθόν.
Είναι περίεργο πως οι ζωντανές αναμνήσεις που έχουμε από γεγονότα μεγάλης ιστορικής σημασίας είναι εκείνες που θα απωθηθούν πρώτες από διάφορες επεξεργασμένες ψευδοαναμνήσεις που δημιούργησαν τα ΜΜΕ και άλλοι. Οι άνθρωποι δεν θυμούνται ξαφνικά τι ακριβώς είχε συμβεί στο παρελθόν, χάρη στη διαδικασία της αφήγησης της ίδιας ιστορίας, ξανά και ξανά. Το να αφήνουν βαθμιαία έξω όλο και περισσότερες σημαντικές λεπτομέρειες είναι μέρος της τεχνικής της "επαναφήγησης" της πραγματικότητας. Σταδιακά, σημαντικές πτυχές μιας ιστορίας "χάνονται" από τη συλλογική μνήμη και στο τέλος επικρατεί μόνο η επίσημη εκδοχή των πραγμάτων. Ή τουλάχιστον, έτσι μας λέει η θεωρία. Αυτός φαίνεται όμως να είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι δεν θυμούνται πλέον τις δικές τους μνήμες σχετικά με τα κοινά, αλλά υιοθετούν τις μνήμες που τους επιβάλλουν οι επιδρομείς της κοινωνίας τους. Οι μνήμες αυτές δεν αφορούν προσωπικές ιστορίες και προσωπικές λεπτομέρειες από το παρελθόν, καθώς αυτές δεν τις αγγίζουν γιατί δεν υπάρχει η δυνατότητα. Όμως, η μάχη για το μυαλό μας γίνεται στο επίπεδο της αλλοίωσης των συλλογικών αναμνήσεων από διάφορα μεγάλα γεγονότα, τα οποία υπόκεινται σε συνεχή αναθεώρηση με τη διαρκώς διαφορετική αφήγησή τους ξανά και ξανά και ξανά.
Ξαφνικά, ο Σημίτης, ο Παπαντωνίου και ο Παπαδήμος έκαναν το καθήκον τους χωρίς να πλαστογραφήσουν τα δημοσιονομικά στοιχεία που έστειλαν στην ΕΕ, σε συνομωσία με την Goldman Sachs, την οποία πλήρωσαν δισεκατομμύρια για να το κάνει, με αποτέλεσμα να εισέλθει η ανέτοιμη Ελλάδα στην Ευρωζώνη. Ξαφνικά, τα στοιχεία που πλαστογράφησαν δεν αφορούσαν το σύνολο του προϋπολογισμού, αλλά "μόνο ένα μικρό μέρος", το οποίο "δεν είναι και τόσο σοβαρό". Κοινώς δεν ήταν μεγάλη πλαστογραφία, αλλά τοσοδά μικρούλα και απολύτως δικαιολογημένη. Ξαφνικά η Goldman Sachs, που τα έκανε όλα, δεν ήθελε να κάνει κακό και ζητάει δημόσια συγγνώμη για τα λάθη του παρελθόντος. Το ότι είναι παράνομοι όλοι τους, δεν έχει καμία απολύτως σημασία. Ξαφνικά ο Σημίτης βγαίνει σε κυριακάτικες εφημερίδες με άρθρα του και λέει πως δεν έχει κάνει κάτι κακό, αλλά φρόντιζε το συμφέρον της χώρας. Η αφήγηση του περιστατικού, ξανά και ξανά και ξανά, με ολοένα και πιο αλλοιωμένες λεπτομέρειες, οδηγούν την κοινή γνώμη να ξεχάσει σημαντικές ιστορίες. Όπως αυτή με τους ανθρώπους που την οδήγησαν στη στοργική αγκαλιά των πιστωτών.
Ο Παπανδρέου; Τον θυμάστε αυτόν το θλιβερό τύπο; Όλοι ήθελαν να τον στείλουν στο Γουδί, να τον πυρπολήσουν και να τον διώξουν με ελικόπτερο μέχρι λίγο καιρό πριν. Τώρα, ξαφνικά τον ξέχασαν και είναι ελεύθερος να ζήσει σαν κροίσος, σαν ανταμοιβή έναντι των πολύτιμων υπηρεσιών του. Δεν είναι και λίγο να παραδίδει κανείς μια χώρα στο πιάτο για άρμεγμα. Κανείς δεν ασχολείται πια μαζί του, πόσο μάλλον να τον καταστήσει υπόλογο για κάτι. Το δεν νεοΠΑΣΟΚ άρχισε, λέει η προπαγάνδα, να αυξάνει ξανά τα ποσοστά του! Ο ίδιος θα παραμένει εκεί αρχηγός, όσο ο Παπαδήμος παραμένει πρωθυπουργός!
Ο Παπαδήμος, μας λένε, δεν είναι ένας ακόμα νεοφιλελεύθερος ΠΑΣΟΚος, πολιτικός κλώνος του Σημίτη και άνθρωπος της Τριμερούς Επιτροπής, δηλαδή των δανειστών και "κάποιος που μιλάει ελληνικά χωρίς να είναι με τους Έλληνες", αλλά ένας εθνοσωτήρας τεχνοκράτης που θα ηγείται πλέον σε όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις από τώρα μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία. Εξάλλου, τι τη χρειαζόμαστε τη Βουλή; Δεν βλέπουμε τα χάλια της;
Ξαφνικά δεν υπάρχει σκάνδαλο Siemens και η καθόλα συμπαθέστατη εταιρία δεν είναι υπόλογη για χρηματισμό. Αφήστε που όσοι πολιτικοί τα πήραν ανοιχτά, ζουν σαν άρχοντες και απολαμβάνουν τον καφέ τους με φόντο την Ακρόπολη. C4I; Τί είναι αυτό; Μοντέλο αυτοκινήτου;
Α ναι, την περασμένη 28η Οκτωβρίου, η μέρα που τους έκανε όλους να χεστούν πάνω τους από φόβο, τη θυμάται κανείς; Μάλλον όχι. Η απάντηση στο γιατί συμβαίνει αυτό είναι πως η προπαγάνδα τους παίζει με το μυαλό σας, αγαπητοί μου αναγνώστες. Όπως άλλωστε διαπιστώνετε και εσείς.
Η μάχη για το μυαλό μας
Η μάχη για το μυαλό μας είναι ανελέητη και μας αφήνει εξαντλημένους ψυχολογικά και με μια οργή για τα πάντα. Η προπαγάνδα τους δεν χρειάζεται να μας πείσει. Μπορεί να μας αδειάσει και να μας εξουδετερώσει ψυχολογικά. Ακόμα και τότε, θα έχει πετύχει ένα δευτερεύον στόχο της, να μας φθείρει. Κάποια στιγμή, σε βάθος χρόνου, μπορεί να σταθούν και τυχεροί και αυτό να μετατραπεί και ρτη φυσική μας εξόντωση, μέσω ασθενειών που θα προέλθουν από την κακή ψυχολογία που μας έχουν επιβάλει. Δεν είναι τυχαίο πως το λένε Σοκ και Δέος.
Η μόνη λύση που έχετε είναι να σβήσετε την τηλεόραση! Κάντε άλλα πράγματα! Δεν ενημερώνεστε από την τηλεόραση, όπως νομίζετε, αλλά όπως το είχε θέσει και ο Γιωργάκης, "διαπαιδαγωγείστε". Παραδόξως, αυτή του η φράση έχει χαθεί από τη συλλογική μνήμη, από τα δημόσια αρχεία, από τη μνήμη όλων μας. Προπαγάνδα.
Χαράτσια, εξόντωση και αποπροσανατολισμός
Όχι μόνο αυτό, αλλά ετούτες τις μέρες η προσοχή όλων μας έχει εστιαστεί στη γελοία υπόθεση του χαρατσιού μέσω της ΔΕΗ. Το μέτρο είναι πέρα για πέρα αποτυχημένο, σε πολλά επίπεδα. Κοινώς αντανακλά τη ψυχοσύνθεση, τη μοχθηρία και τη φαιδρότητα των ιθυνόντων νόων που το έχουν συλλάβει, με πρώτο και καλύτερο το Βεζύρη-Αντιπρόεδρό μας. Το μέτρο σύμφωνα με δημοσιεύματα εφημερίδων του περασμένου Σαββατοκύριακου, είχε αποφέρει μόνο 100 εκατομμύρια ευρώ, από τα 1,7 δις που προσδοκούσε ο εκτελών χρέη υπουργού Οικονομικών και Μέγας Βεζύρης της Ύπατης γερμανικής Αρμοστείας, Δυσβάγγελος Βενιζέλος. Το σοβαρότατο κοινωνικό πρόβλημα που προκαλεί θα εξελιχθεί στο κύριο πολιτικό ζήτημα των επόμενων μηνών, ενώ η κοινωνική αναταραχή που θα προκαλέσει αν συνεχιστεί θα κάνει τα Δεκεμβριανά του 2008 να φαντάζουν σαν φεστιβάλ ειρήνης.
Φυσικά εκεί στα ύψη της Νεφελοκοκκυγίας, που ζουν τα πουλιά και οι πολιτικοί μας, η μόνη αντιμετώπιση που αρμόζει σε αυτό το θέμα είναι μόνο επικοινωνιακή. Η "ανθρωπιά" του "φιλάνθρωπου" Βαγγέλη έλαμψε με τη μάνα των 16 παιδιών που από εδώ και πέρα θα της πληρώνει το ρεύμα η ίδια η ΔΕΗ, μετά από εντολή του. Μέχρι τότε, η ανώνυμη μάνα, πλήρωνε υποτίθεται κανονικά καθώς ο Άνθρωπος υπουργός δεν γνώριζε το δράμα της. Πιθανώς, την ιστορία αυτή την έγραψαν οι ίδιες ιδιοφυίες που έγραφαν και γράφουν τους λόγους του Γιωργάκη και του Παπαδήμου.
Με αυτό τον μαγικό τρόπο η προσοχή μας στρέφεται αλλού καθώς θα περνούν το ένα μετά το άλλο και τα 8 νομοσχέδια που θα καταστήσουν τη χώρα υπόδουλη, χρεωκοπημένη και τους κατοίκους της δουλοπάροικους. Έτσι δουλεύει η προπαγάνδα.
Όμως ο κοινωνικός αναβρασμός συνεχίζεται. Οι "επιτροπές" των δήμων για να κρίνουν "αξιοκρατικά" ποιοί μπορούν να πληρώνουν και ποιοί όχι, τα SMS προς τη ΔΕΗ για αίτηση εξαίρεσης, οι φιοριτούρες του Βενιζέλου προς την πολύτεκνη μάνα, θα ξεχαστούν όλα όταν αρχίσει να πέφτει ο διακόπτης και οι Έλληνες ξεκινήσουν το βίαιο ταξίδι της επιστροφής τους στο 17ο αιώνα. Σε μια εποχή που η μόνη συντροφιά θα είναι μια λάμπα πετρελαίου. Ξαφνικά, τα κατάφωτα σπίτια των πολιτικών, γεμάτα με χριστουγεννιάτικα μπιχλιμπίδια να αναβοσβήνουν, ενώ μέσα έχει φώτα, ακούγεται μουσική και γέλια, θα φαντάζουν σαν μιας πρώτης τάξης στόχοι για τους εξαθλιωμένους που θα ψάχνουν στα σκουπίδια να φάνε, πριν επιστρέψουν στο κρύο, σκοτεινό σπίτι τους (που τον επόμενο μήνα θα τους κατασχέσει ούτως ή άλλως ο Βενιζέλος – πάλι). Τη γιορτινή ατμόσφαιρα και το πλούσιο γιορτινό τραπέζι των πολιτικών μας μπορεί ανά πάσα στιγμή να διακόψει μια ανεξέλεγκτη βία από το πλήθος. Το να περιμένει κανείς πως μπορεί να κλειστεί σε ένα παλάτι, με φρουρούς γύρω και να ζήσει μια ζωή γεμάτη χλιδή, ενώ οι υπόλοιποι γύρω πεθαίνουν της πείνας και δεν έχουν ρεύμα, πέρα από τρέλα, είναι και ο γρηγορότερος δρόμος για τη γκιλοτίνα.
Δεν ξέρω αν σε αυτή τη φάση μπορούμε να αντιδράσουμε σε αυτά που μας συμβαίνουν. Με το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας σε ένα τεχνητό μηντιακό κώμα, που ονειρεύεται πως ο Παπαδήμος θα μας σώσει από τη φτώχια και τη δυστυχία και πως όλα θα επιστρέψουν στις παλιές καλές εποχές, έχουμε βρεθεί σε ένα Καθαρτήριο στο οποίο ο χρόνος έχει παραμορφωθεί και τα πράγματα φαίνονται να μην κυλούν προς καμία κατεύθυνση. Αυτό, ευελπιστεί η ντόπια άρχουσα τάξη, θα συνεχιστεί για κάνα χρόνο μέχρι τις εκλογές. Μετά, με μια νέα κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας, ο Παπαδήμος θα ηγηθεί της χώρας μέχρι το 2256. Μήπως είστε από εκείνους τους οπαδούς του Χάους που περιμένουν εκλογές τον Μάρτη; Μα δεν προλαβαίνει ο άνθρωπος να μας σώσει μέχρι τότε! Τί θέλετε, δηλαδή, δραχμή και χρεωκοπία;
Μέχρι τότε, η αποικία θα αρχίσει να υποδέχεται τα πρώτα της μεταλλαγμένα προϊόντα, στα οποία θα γίνουμε πρώτης τάξεως πειραματόζωα. Οι αλλεργίες θα αυξηθούν κατακόρυφα, το ίδιο και οι θάνατοι από αλλεργικά σοκ. Παράλληλα, τα πρώτα πυρηνικά απόβλητα από τη Γερμανία θα έλθουν με ειδικά τρένα και θα φιλοξενούνται στις θάλασσες και στα βουνά της χώρας μας. Θα μας πουν, ας προσέχατε να μην ζούσατε πέρα από τις δυνατότητές σας. Τώρα θα πρέπει να τιμωρηθείτε παραδειγματικά για να εξιλεωθείτε.
Ο νεοφιλελεύθερος παράδεισος είναι εδώ και κατοικεί στο μυαλό μας και σύντομα θα βρίσκεται και παντού γύρω μας. Αλλά ώς τότε, το πιο πιθανό είναι να έχουμε ξεχάσει πως κάποτε είχαμε μια χώρα και πως είχαμε ευημερία... Ή μήπως όχι; Μήπως η προπαγάνδα δεν αρκεί για να καπελώσει τα πάντα, όπως πιστεύουν οι κεντρικοί σχεδιαστές;